Οι σοβάδες προσφέρουν τα παρακάτω σε μια οικοδομή:
1. Μόνωση: Η στρώση του σοβά μονώνει τους τοίχους από τούβλο και τις κολώνες και τα δοκάρια του σκελετού από μεταβολές της θερμοκρασίας, από την υγρασία και από εξωτερικούς θορύβους.
Παρόλο που οι μονωτικές ιδιότητες του σοβά για τα παραπάνω είναι σχετικά μικρές, δεν μπορούν να θεωρηθούν αμελητέες.
2. Προστασία: Ο σοβάς παρέχει ένα επιπλέον στρώμα προστασίας ειδικά στο σκυρόδεμα. Συχνά έχουμε και ανεπίχριστα σκυροδέματα, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αμφισβητίσει το γεγονός ότι αυτή η επιπλέον στρώση κονιάματος, προσθέτει ένα βαθμό προστασίας αφού στην περίπτωση του επιχρισμένου σκυροδέματος, το τελευταίο είναι προστατευμένο από την άμεση επαφή με τις καιρικές συνθήκες.
Ο σοβάς δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με οπλισμούς που δεν έχουν επικαλυφθεί από σκυρόδεμα. Στην περίπτωση αυτή ο ασβέστης που περιέχεται μέσα στο σοβά σύντομα θα διαβρώσει τον οπλισμό.
Επίσης παρέχει και μία αρκετά σημαντική πυροπροστασία σε ότι καλύπτει.
3. Εμφάνιση: Το σοβάτισμα είναι ένας από τους τρόπους για να αποκτήσουμε μία ικανοποιητική, λεία και ομοιόμορφη εμφάνιση στο εξωτερικό και εσωτερικό της οικοδομής μας. Ο σοβάς θα δώσει μία επίπεδη και λεία τελική επιφάνεια, καλύπτοντας όλες τις ανωμαλίες του μπετού ή των τούβλων και θα σκεπάσει όλες τις κακοτεχνίες που μπορεί να υπάρχουν.
Τα υλικά του σοβά και ο τρόπος διάστρωσης του:
Ο σοβάς είναι ένα κονίαμα αποτελούμενο από άμμο, νερό, τσιμέντο και ασβέστη. Σε κάποιες περιπτώσεις περιέχει μαρμαρόσκονη αντί για άμμο και άσπρο αντί για το συνηθισμένο γκρί τσιμέντο.
Η σωστή αναλογία των υλικών είναι αρκετά περίπλοκη υπόθεση και συνήθως για την επίτευξή της εξαρτόμαστε από την εμπείρία του τεχνίτη που χρησιμοποιούμε. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η υγρασία των υλικών,το υπόστρωμα που θα χρησιμοποιηθεί, τις καιρικές συνθήκες την χρονική στιγμή του σοβατίσματος. Η χρήση έτοιμων κονιαμάτων που υπάρχουν στην αγορά αυξάνει ελαφρώς το κόστος, αλλά εξασφαλίζει την σωστή και σταθερή αναλογία των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν.
Ο σοβάς εφαρμόζεται σε τρεις διαδοχικές στρώσεις.
1η. Tο Πεταχτό: Όπως δηλώνει και το όνομά του, δε λειένεται καθόλου και δε χρειάζεται να έχει μεγάλο πάχος, γιατί σκοπός του είναι να αφήσει ένα τραχύ υπόστρωμα το οποίο θα προσφέρει ισχυρή πρόσφυση για το επόμενο στρώμα, που είναι και το βασικό στρώμα του σοβά. Ωστόσο, στην φάση αυτή πρέπει να τοποθετηθούν και οι οδηγοί (ψευτόκασσες) οι οποίες καθορίζουν το πάχος της επόμενης στρώσης καθώς και το υαλόπλεγμα.
Οι οδηγοί πρέπει να τοποθετούνται αλφαδιασμένοι και στην ίδια Οριζόντια ευθεία ώστε να οριοθετούν την επόμενη στρώση που θα ακολουθήσει, παράγοντας επίπεδη και κατακόρυφη τελική επιφάνεια.
Το υαλόπλεγμα (ενισχυτικό πλέγμα από πλαστικό υλικό, συνήθως μπλέ χρώματος), πρέπει να τοποθετείται σε όλα τα σημεία που το υλικό του υποστρώματος αλλάζει. Δηλαδή τούβλα - σενάζ, τούβλα - μπετό, τούβλα - φελιζόλ, μπετό - φελιζόλ, μπετό - λάσπη,…κλπ.
Το υαλόπλεγμα συνδέει τα δύο διαφορετικά υλικά με το σοβά, προστατεύοντας το σοβά από ρηγματώσεις που προκαλούν οι συστολοδιαστολές λόγω θερμοκρασιακών αλλαγών αλλά και οι μικρές σεισμικές δονήσεις που τυχόν θα συμβούν. Στην περίπτωση που υπάρχει κάποιο σημαντικό κενό που θα απαιτήσει μεγαλύτερο πάχος σοβά από τα 2 με 3 cm που προαναφέραμε, τότε το κενό αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί με γαλβανισμένο μεταλλικό πλέγμα ώστε να μην διαβρωθεί από τον ασβέστη που περιέχει ο σοβάς (νευρομετάλ).
Στις γωνίες αντί για οδηγούς, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γωνιόκρανα για να πετύχουμε καλύτερες και ίσιες γωνίες.
2η. Το Λάσπωμα: Είναι η παχύτερη από τις τρείς στρώσεις και γίνεται γεμίζοντας την επιφάνεια ανάμεσα στους οδηγούς με σοβά και ακολούθως επιπεδόνοντας την επιφάνεια αυτή με τη χρήση μίας φαρδιάς πήχης την οποία ο τεχνίτης τρέχει πάνω στην επιφάνεια του τοίχου, ακουμπώντας την συχρόνως πάνω στους εκατέρωθεν οδηγούς.
Όταν ολοκληρωθεί το λάσπωμα οι οδηγοί αφαιρούνται και γεμίζονται με λάσπη και αυτοί. Τέλος στην επιφάνεια του σοβά ο μάστορας θα τραβήξει κυματιστές γραμμές, συνήθως με μία μεγάλη χτένα, ώστε να βελτιώσει την πρόσφυση της επόμενης στρώσης. Στο σοβά του λασπώματος είναι καλό να προστίθεται στεγανωτικό μάζης (είναι συνήθως γαλακτώδους μορφής), πράγμα που θα καταστήσει αυτή τη στρώση λιγότερα διαπερατή από υγρασίες. Ένα άλλο πρόσθετο που θα οφελούσε σημαντικά στην αντοχή του σοβά από ρηγματώσεις είναι διάφορες συνθετικές ίνες οι οποίες οπλίζουν το κονίαμα.
3η. Το Μάρμαρο: Σ’αντίθεση με τα προηγούμενα δύο στρώματα, αντί για άμμο χρησιμοποιούμε μαρμαρόσκονη και αντί για γκρι τσιμέντο χρησιμοποιούμε άσπρο και για να πετύχουμε μια τελική επιφάνεια, επίπεδη, λεία και έτοιμη για βάψιμο χρειάζεται τρίψιμο με τριβίδι.
Αυτός ο τύπος τελικής επιφάνειας ονομάζεται τριφτό, δεν είναι ο μοναδικός τρόπος αλλά είναι ο πιό συνηθισμένος.
Τι πρέπει να προσέξουμε:
• Δεν σοβατίζουμε όταν η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από 5 ή ψηλότερη από 30 βαθμούς Κελσίου.
• Ο ασβέστης πρέπει να είναι καλής ποιότητας και τελείως σβησμένος.
• Η σοβατισμένη επιφάνεια πρέπει να συντηρείται με κατάβρεγμα για να μην σκάει ο σοβάς.
• Οι τρεις στρώσεις πρέπει να γίνονται με χρονική απόσταση μεταξύ τους γιατί τα κονιάματα αυτά συρρικνώνονται. Αν η επόμενη στρώση πέσει πριν προλάβει η προηγούμενη να συρρικνωθεί, τότε θα ρηγματωθεί αφού το υπόστρωμά της δεν θα είναι σταθερό.
• Για να αποφύγουμε μερεμέτια, θα πρέπει στα παράθυρα και στις πόρτες να τοποθετηθούν οι μαρματοποδιές αμέσως μετά το λάσπωμα και πριν από το μάρμαρο.
• Η τοποθέτηση ψευτόκασων στα παράθυρα και τις πόρτες δεν είναι απαραίτητη αλλά είναι ο συνηθέστερος τρόπος για να εξασφαλίσουμε ευθύγραμμα και ορθογωνικά ανοίγματα. Ακολούθως ο σοβατζής θα χρησιμοποιήσει τις ψευτόκασες σαν οδηγούς. Έτσι η πιθανότητα ενός στραβού ανοίγματος μειώνεται καθώς και η πιθανότητα να χρειαστεί άνοιγμα σκάψιμο ή κλείσιμο με μεγάλη ποσότητα σφραγιστικού.
• Οι μαρμαροποδιές των παραθύρων θα πρέπει να τοποθετηθούν κατά τη διάρκεια των σοβατισμάτων. Συνήθως μετά το λάσπωμα και πριν από το μάρμαρο.
• Οι σοβάδες πρέπει να προηγηθούν της σκεπής εάν έχουμε τοιχία πάνω από σκεπές. Εάν δεν έχουμε, καλύτερα να προηγηθεί η σκεπή για να μην μείνουν μερεμέτια. Εάν μείνουν μερεμέτια, θα χρειαστεί να τα σοβατίσουμε μετά το τέλος της κατασκευής της σκεπής.